Reeve: 'Geïnspireerd op de historische context, maar géén kopie daarvan'
7 juni '21
"Door de wateropgave in het gebied, ontstaat een compleet nieuw landschap waar je vanaf nul kunt beginnen aan iets wat goed past in de streek. Kijkend naar de historische context, maar zónder daar een kopie van te maken." Architect Bauke Tuinstra van TWA architecten is betrokken bij de deelgebieden De Dorpskern en Het Eiland. We spraken met hem over samenwerking, de inspiratie én uitwerking ervan voor het unieke dorp in de IJsseldelta.
Samen naar een beter resultaat
Samenwerken met een ander architectenbureau in hetzelfde nieuwbouwplan is op zich niet uniek, dat komt vaker voor. Maar een 'klik' tussen de bureaus is daarbij wel belangrijk. Zeker in een uniek gebied als Reeve. Die klik die was er volgens Bauke Tuinstra tussen zijn eigen architectenbureau én Weusten Liedenbaum architecten; het ene bureau uit Friesland, het andere uit Arnhem. "We hadden een leuke en bijzondere samenwerking", aldus Tuinstra, die samen met zijn collega Frank Reitsma samenwerkt aan het project. "Misschien mede doordat wij veel van onszelf herkennen in hun aanpak. Zoals zij kijken naar de opgave, de context, het maken van sfeer… Ik denk dat we redelijk verwant zijn aan elkaar en ben ervan overtuigd dat we samen tot een beter resultaat zijn gekomen. We hebben elkaar echt versterkt."
Vooruitkijken naar het verleden
Tuinstra vindt het bijzondere gebied van Reeve – en de Kop van Overijssel in z'n geheel – een 'feest om naar te kijken', vooral door het historische en waterrijke karakter. "Aan de ene kant heb je de laaggelegen gebieden waar hard werd gewerkt voor een droge boterham, aan de andere kant de sterke Hanzesteden. Het bijzondere is dat er door de wateropgave in feite een compleet nieuw stuk landschap ontstaat waar je vanaf nul kunt beginnen aan iets wat goed past in deze streek. Refererend naar de historische context, maar zonder daar een kopie van te maken", benadrukt hij.
De architectuur voor het nieuwe woongebied omschrijft Tuinstra dan ook als 'optimistisch'. "We borduren voort op hoe vroeger de verschillen in woongebieden ontstonden, maar kijken daarbij 'vooruit' en brengen kleine variaties en hiërarchie aan. In een gemiddelde uitbreidingswijk zijn alle woningen een beetje hetzelfde, maar de verschillen in dit dorp nodigen echt uit om een wandelingetje te maken. Die verschillen zijn echter niet willekeurig; ze vormen wél een eenheid en vertellen samen het verhaal van heel Reeve."
Kwaliteit van vroeger, met eigentijdse invulling
De architectuur voor het gebied Reeve is, naar de richtlijnen uit het beeldkwaliteitsplan, geïnspireerd op een nautisch woonlandschap en organisch gegroeide dorpjes. "Het is mooi om die kwaliteit van vroeger terug te kunnen brengen in dit plan, met een eigentijdse invulling", zegt Tuinstra. "Zo is er een hoofdroute, een hoofdstraat met grotere panden, een pakhuis bij de kade, en kleine steegjes achteraf. Deze plekken in het Binnengebied, waar je vroeger vooral de goedkopere huisjes vond, worden nu juist gewild door de intieme ligging en uitstraling. Het zijn sfeervolle woninkjes aan het voetpad, een soort visserswoningen met een voortuintje en een bankje voor de gevel. Hier maak je graag een praatje met de buren."
Hier wil je graag een ommetje maken
"Vanuit een soort pioniersgedachte – die overigens goed past bij een nieuwe nederzetting – krijgen alle plekken een eigen sociale functie. Bij de sluis bijvoorbeeld kom je elkaar tegen en maak je een praatje, terwijl de Havenkom uitnodigt om een ommetje te maken, dat je eindigt in de Dorpsstraat. Dan zie je het grote verschil met iedere gemiddelde uitbreidingswijk met allemaal dezelfde tweekappers: daar ga je niet zo snel zo’n rondje lopen."
Hout: duurzaam en nautisch
Naast het nautische karakter, is ook duurzaamheid een belangrijke pijler voor Reeve. Hout past als materiaal perfect bij deze beide thema’s en zie je dan ook veel terug in de architectuur. Van de 38 woningen die TWA architecten ontwierp voor De Dorpskern en Het Eiland, zijn er 23 van hout. Tuinstra: "Hout zetten we in voor duurzaamheid en circulariteit, gericht op de toekomst, maar past ook bij de sfeer van het gebied. Zo is er een groot complex dat een markante plek in De Dorpskern markeert. Dat is geïnspireerd op een oude houten werf of loods. Een bedrijfserf met een informele binnenkant met volumes – van hout, met een lagere goot en openingen naar het water – waardoor het op een eigentijdse manier refereert naar een werf van vroeger. Een prachtige veranda aan de waterkant geeft de woningen hier extra identiteit en woonkwaliteit."
De sfeer van de Dorpsstraat tot slot, refereert volgens Tuinstra sterk aan de organisch ontstane dorpjes van vroeger: "Hier zie je met name de individuele sfeer van woningen en diversiteit in details, kleuren, materialen, goothoogtes en verschuivingen in de rooilijn."
* De schetsen in dit artikel komen uit het Voorlopig Ontwerp van TWA architecten en zijn nog niet definitief. Ze geven een globale impressie, maar er kan nog iets veranderen aan het uiteindelijke ontwerp.